copy rights reserved (C)Dr.Lakshmi G Prasad
ho
- ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಜಾನಪದ ಕುಣಿತ
ತುಳುನಾಡೆಂದೇ ಜನಜನಿತವಾಗಿರುವ ಉಡುಪಿ, ಕಾಸರಗೋಡನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅವಿಭಜಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ ತುಳು ಜನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯದ ನಿಧಿ. ಇಲ್ಲಿ ಮಾದಿರ ನಲಿಕೆ, ಚೆನ್ನು ನಲಿಕೆ, ಕಂಗೀಲು, ಕರಂಗೋಲು, ಆಟಿ ಕಲೆಂಜ, ಸೋಣದ ಜೋಗಿ ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕ ಜನಪದ ಕುಣಿತಗಳಿವೆ. ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲಿಕೆ ಕೂಡಾ ಇಂತಹ ಒಂದು ತುಳು ಜನಪದ ಕುಣಿತ. ಇದೊಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಕುಣಿತ.
ಸುಗ್ಗಿ ಬೇಸಾಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾರಿ ಕಳೆಯಲು ಕೊರಗ ತನಿಯ ಮನೆ ಮನೆಗೆ ಬರುತ್ತಾನೆ. ಬೈಲ ‘ಮಾರಿನು ಕೊಂಡೋಪೆ’ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಕೊರಗ ತನಿಯ ಗದ್ದೆಯ ಮಾರಿಯನ್ನು ಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಾನೆ.
ಬೈಲ ಮಾರಿಯನ್ನು ಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಮನೆ ಮನೆಗೆ ಬರುವ ಕೊರಗ ತನಿಯ ಭೂತದ ಪಾತ್ರಧಾರಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಹಾಡನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಕುಣಿಯುತ್ತಾನೆ. ಅವನೊಂದಿಗೆ ಬಂದ ಇನ್ನೊಬ್ಬಾತ ತೆಂಬರೆಯನ್ನು ಬಡಿದು ಹಾಡು ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ಈ ಕುಣಿತವನ್ನು ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲ್ಕೆ ಎಂದವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲಿಕೆ ಸುಗ್ಗಿ ಬೇಸಾಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕುಣಿಯುವ ಕುಣಿತವಾಗಿದೆ.
ಇದು ಸುಳ್ಯ ತಾಲೂಕಿನ ಕೋಟೆ ಮುಂಡುಗಾರು, ನೆಟ್ಟಾರು ಚಾವಡಿ ಬಾಗಿಲು, ಮುರುಳ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಕೂಡಾ ಪ್ರಚಲಿತವಿದೆ.
ಆದರೆ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕುಣಿತವು ಈ ತನಕ ಜಾನಪದ ವಿದ್ವಾಂಸರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಾರದೆ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಈ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಬತ್ತದ ಬೇಸಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನವರು ನಿಲ್ಲಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಸುಗ್ಗಿ ಬೇಸಾಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಸ್ತುತಗೊಳ್ಳುವ ಈ ಕುಣಿತ ಇಂದು ಜನಪದರಿಂದ ದೂರವಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಪಾಜಪಳ್ಳದಲ್ಲಿರುವ ಬಾಬು ಅಜಿಲರ ಕುಟುಂಬದವರು ಈ ಕುಣಿತವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕುಣಿತವು ಮೂಲತಃ ತುಂಬ ಹೊತ್ತಿನದಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡಾ ಈಗ ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲಿಕೆಯ ಹಾಡಿನ ಮೊದಲ ಎರಡು ಸಾಲುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿ ನರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಶ್ರೀ ಕಾಂತು ಅಜಲರಿಂದ ನಾನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲಿಕೆಯ ಹಾಡು ಹೀಗಿದೆ. ಈ ಹಾಡನ್ನು ಅವರು ಕಬಿತೊ/ಪದೊ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಬೈಲ ಮಾರಿ ನಲಿಕೆಯ ಹಾಡು:-
ಈಯಿಲಾ ಬಲ್ಲಗ ಈಯಿ ಬಲ ದಿಕ್ಕನೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನಾಲುವೆರೆ ನಡುಟೆ ಗಿರಿ ಬಲ ದಿಕ್ಕನೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಆಕಾಸೊಟು ಅರಂತೋಡೆ ಭೂಮಿಟ್ ಬೈಕುಡೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಮೈರು ಕೆಲೆತ್ತುನನ್ ಕೇಂಡರೊಲ್ಲಾಯ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಆಯಿರೆ ಈಯಿರೆ ನೀರ್ಲಾ ಏರುಂಡುಗಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಬಾಣರೆ ಪೆÇಲ್ಲನ್ ಬೈಪೆ ನೋತುಂಡೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ
ಗಾಣತ್ತೆರು ಕೈಯಿ ತಿನ್ಪುಂಡು ಕೆಬಿಲಾ ಪಂದುಜಿಗಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೈಪುಡ್ದಿಕ್ಕಾಲ್ ಪಜೆ ಮುಡೆಪುಂಡು ಕೈಲಾ ಪಂದುಜಿ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಾಂತಾರದ ಪದವುಡೆ ನಾಯಿ ಬರ್ಪುಂಡು
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನಾಯಿ ಬರ್ಪುಂಡು ಮುಂಗುಲಿ ಪಾರ್ದು ಬದುಕೋನು
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ದಂಬೆಲಾ ಜಾರ್ಂಡ್ ದಂಬೆ ಜಾರ್ಂಡ್ ದಿಕ್ಕನೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಂಚಿ ದಂಬೆ ಜಾರುಂಡು ಬೈಲ್ಗೆಲಾ ಬೂರುಂಡೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಜೋಡುಲಾ ದೆಪೆÇ್ಪೀಡೆ ಜೋಡು ದೆಪ್ಪುಡು ದಿಕ್ಕನೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಜೋಡುನಾರ್ ಕಡಪ್ಪುನ ಜೋಡೂಲಾ ದೆಪೆÇ್ಪಡೇ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೋರಿ ತೂಯರ ಪೆÇೀಕಲ್ ಕೊಲಿಂದ ಮರ ಕೋರಿಗ್ಗ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಉತ್ತೊಡುಪ್ಪು ದೆಪೆÇ್ಪೀಡು ಕೋರಿಗುಲಾ ಪೆÇೀವೋಡೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಎನ್ನ ಉಳ್ಳಾಯ ಪಾಡಿನ ಸಣ್ಣ ಕಂಗು ಮಾಸಡಿ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಉತ್ತುಡುಪು ಉಳ್ಳಾಯೆಡ ಕೇಣೊಡೇ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೋರಿಗೆಂದ್ ಪೆÇೀವೋಡು ಕೊಕ್ಕಡದ ಕೋರಿಗಂದಮಲೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಉತ್ತೋಡುಪು ದೆಪೆÇ್ಪೀಡೇ ಕೋರಿಗುಲಾ ಪೆÇೀವೊಡೇ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಾಂತರ ಕದಿರೊಡು ಕಡುಪಾಡುನಂದಮಲೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಪುಚ್ಚೆ ಬೊಲುವಾಲುಡು ಮೀನ ಇತ್ತುಂಡೊಲ್ಲಾಯ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಚೀಪೆಕಳಿ ಗಂಗಸರ ಜೋರುಲಾ ಗುಡ್ಡೆಡೆಲಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಬೋರುಗುಡ್ಡೆ ಇರಂಗುಯೆನೇ ಜವ್ವನ್ ಜೇರುಳು
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಳಿಪರಿ ಮುಟ್ಟಾಲೆ ಮಂಜಲ್ಲಾ ಒರಿಂಡುಗಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೊರುಂದ್ ಗದ್ದಾಗೋ ಕೊಪೆÇ್ಪಟೊಡೊರಿಂದ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಆಯೆ ಜೆರ್ಪುನ ಉಳಾಯಿ ಏನ್ ಜೆರ್ಪುನ ಪಿದಾಯಿ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನ್ಯಾಯ ಪಾತೆರುನೇನ್ ಬುಡುಪುಜಿ ಬೊನ್ಯತ ಗುಡ್ಡೆಡ್ತೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಉತ್ಯೆರುಲ್ಲೆಯೇ ಪಾಡುನ ಒಂಜಿಗೋನ್ ಬೆನ್ಪುನ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಣ್ಣಿರುತ್ತಣ್ಣ ಕಣ್ಣ್ಮಲ್ಲೆ ದೂಜಿಟ್ಲಾ ಕುತ್ತೊಂಡುಗಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಪುತ್ತೂರುತ್ತುಣ್ಣ ಮುಂಡ ಮಲ್ಲೆ ಬಾಜಿಟ್ಲಾ ಕೆತ್ತೊಡೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಾಂತುಶೆಟ್ಟಿ ದೂಮಶೆಟ್ಟಿ ಜಪ್ಪಲಾ ಪೆÇೀಪೆರಗಾ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಓಡೆಗ್ ಪೆÇೀಪಲೆ ಕುಂಞÂ ಮೊಡಂಡೂರು ದಿಕ್ಕಾಲೇ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕನ್ನಡ ಅನುವಾದ:
ನೀನಾದರೂ ಬಾರೋ ಬಾ ದಿಕ್ಕನೇ (೧)
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನಾಲ್ಕು ಜನರ ನಡುವಿನಿಂದ ಗಿರಿ(?) ಬಾ ದಿಕ್ಕನೇ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೈಹುಲ್ಲಿನ ಮುಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನವಿಲು ಕೇಕೆ ಹಾಕಿದ್ದನ್ನು ಕೇಳಿದಿರಾ ಒಡೆಯ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಆ ಬದಿ ಈ ಬದಿ ನೀರಾದರೋ ಏರುತ್ತಿದೆಯಂತೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಪೆÇಲ್ಲನ್ ಬೈಪೇ(?) ಹೊಡೆಯಿತಲ್ಲ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಗಾಣದ ಕೋಣ ಪೈರು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ ಕಿವಿಯೂ ಅಲುಗಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೈಪುಡಿ ದಿಕ್ಕಾಲ್ದಿ (೨) ಚಾಪೆ ನೇಯುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ ಕೈ ಅಲುಗಾಡುವುದಿಲ್ಲ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕಾಂತಾರದ ಪದವಿನಲ್ಲಿ (೩) ನಾಯಿ ಬರುತ್ತಿದೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನಾಯಿ ಬರುತ್ತದೆ ಮುಂಗುಸಿ ಓಡುತ್ತದೆ ಬದುಕಿಗೊಂಡು
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಕೋರಿ ನೋಡಲು ಹೋಗಬೇಕು ಕೊಲಿಂದ್ ಮರ ಕೋರಿಗೆ(೪)
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ಉಡುವ ಉಡುಪು ತೆಗೆಯಬೇಕು ಕೋರಿಗೆ ಹೋಗಬೇಕು
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲೇ ಲಾ
ನನ್ನ ಉಳ್ಳಾಯ ಉಟ್ಟ ಬಟ್ಟೆ
ಓ ಲೇಲೆ ಲೇಲ ಜಾನಪದ ಕರ್ನಾಟಕ, ಸಂಪುಟ-7, ಸಂಚಿಕೆ-2, ಪ್ರಸಾರಾಂಗ, ಕನ್ನಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹಂಪಿ ಲಾ
© ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ಇದರ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್ ಗೆ ಪೂರ್ಣ ಸಹಕಾರವಿತ್ತ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಭಟ್ ನೆಟ್ಟಾರು ಇವರಿಗೆ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ಕೃತಜ್ಞತೆಗಳು
No comments:
Post a Comment