ತಿಗಳಾರಿ(ತುಳು) ಲಿಪಿ- ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ -©ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ತಿಗಳಾರಿ(ತುಳು) ಲಿಪಿ- ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ -ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

( ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧ)

ಭಾಷೆಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇರಲೇ ಬೇಕೆಂದೇನೂ ಇಲ್ಲ ಜಗತ್ತಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ.ಭಾಷೆ ಮೊದಲು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಲಿಪಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಒಂದೇ ಲಿಪಿ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ‌.ಒಂದೇ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆ  ಒಂದು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಆ ಲಿಪಿಗೆ ಆ ಭಾಷೆಯ ಹೆಸರು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

" ಮಲೆಯಾಳ ಲಿಪಿಯನ್ನು  ಹೋಲುವ ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು ಅಥವಾ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯೇ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ವಾದ.ತುಳು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ವಾಸ್ತವದ ಸಂಗತಿ.ಇವರು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ಲಿಪಿ ತುಳು ಇರಬಹುದು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದೇ ಇರಬಹುದು.ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮುಖ್ಯ ವಿಚಾರವೇನೆಂದರೆ ಭಾಷೆಗೂ ಲಿಪಿಗೂ ಯಾವ ಸಂಬಂಧವೂ ಇಲ್ಲ. ಇಂದು ಜಾಗತಿಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಮೆರೆಯುತ್ತಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ.ಅದು ರೋಮನ್ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ‌.ರಾಷ್ಟ್ರ ಭಾಷೆಯಾಗಿರುವ ಹಿಂದಿಗೂ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ. ಅದು ದೇವ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದೆ‌.....ಆದ್ದರಿಂದ ತುಳುವರು ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ ತುಳುಭಾಷೆಗೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಶ್ರೀಪಾದ ಭಟ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.

ಹೌದು,ಜಗತ್ತಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ.ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಅವಮಾನದ ವಿಚಾರವಲ್ಲ ಹಾಗೆಯೇ ಲಿಪಿ ಇದೆ ಎಂಬುದು ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಯ ವಿಚಾರ ಕೂಡ ಅಲ್ಲ.ಭಾಷೆಯೆಂಬುದು ಧ್ವನಿ ಸಂಕೇತವಾದರೆ,ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತಗಳೇ ಲಿಪಿಯಾಗಿದೆ‌.ಹಾಗಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಆ ಭಾಷೆಯ ಎಲ್ಲ ಧ್ವನಿಗಳಿಗೆ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತ/ ಅಕ್ಷರ ಇರಬೇಕು.ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಭಾಷೆಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ಲಿಪಿಯೊಂದು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ‌.ಚಿತ್ರ ಲಿಪಿಯಿಂದ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಲಿಪಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು‌

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಚಲಿತವಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಿಪಿಗಳು ಮೂಲತಃ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಲಿಪಿಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ತಮಿಳು ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ  ಬ್ರಾಹ್ಮಿ ಲಿಪಿಯಿಂದ ತಮಿಳು ಲಿಪಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತೆರಡು ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನಗಳು/ ಅಕ್ಷರಗಳು  ಮಾತ್ರ ಇರುವ ಕಾರಣ ತಮಿಳು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇಷ್ಟೇ ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನಗಳಿಗೆ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತ/ ಅಕ್ಷರ ವಿನ್ಯಾಸವಿದೆ.ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ  ಹೆಚ್ಚು  ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನಗಳು ಇರುವ ಕಾರಣ ತಮಿಳು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ  ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ತಮಿಳು ಲಿಪಿಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಸೂಕ್ತವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದರು.

ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವೇದಾಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ ಇದ್ದದ್ದು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಂಜಾವೂರು ಮತ್ತು ಕಂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ.

ಅಲ್ಲಿನ ತಮಿಳು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತೆರಡು ಅಕ್ಷರಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದು ಅದು ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಹಾಗಾಗಿ ಅವರು ತಮಿಳು ಲಿಪಿ ಯನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತ ವಾದ ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿ ರೂಪಿಸಿದರು ಅಲ್ಲಿ ನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಪರಿಚಿತವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.ಅಲ್ಲಿಗೆ ವೇದಾಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಹೋದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಮಲೆನಾಡಿನ  ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಅಲ್ಲಿನ ಗುರುಗಳಿಂದ ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿ ಕಲಿತು ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳ ನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಬರೆದರು.ಹಾಗಾಗಿ ಅದನ್ನು ತಿಗಳರ ಎಂದರೆ ತಮಿಳರ ಆರ್ಯ ಎಂದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದರು ಅದು ಹ್ರಸ್ವ ಗೊಂಡು ತಿಗಳಾರಿ ಅಯಿತು .ಇದನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದವರಲ್ಲಿ ಕೋಟ ಹವ್ಯಕ ಚಿತ್ಪಾವನ ತುಳು  ಕರಾಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಕೆಳದಿ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ದ ಕನ್ನಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ತಂಜಾವೂರು ಕಂಚಿಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು  ಸೇರಿದ್ದಾರೆ ಇವರಲ್ಲಿ ತುಳು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಕೇರಳಕ್ಕೆ ದೇವಸ್ಥಾನ ಗಳ ಪೂಜೆಗೆ ಹೋದಾಗ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಅಲ್ಲಿ ಹರಡಿ ಅಲ್ಲಿ ನವರು ಅದನ್ನು ಮಲೆಯಾಳ ಭಾಷೆಗೆ ಸೂಕ್ತ ವಾಗುವಂತೆ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಬಳಸಿದರು ಅವರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ತುಲುವನತ್ತಿಲ್ ಎಂದರೆ ತುಲುವರ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದು ಅವರು ರೂಪಿಸಿದ ಲಿಪಿ ಯನ್ನು ತುಳು ಮಲೆಯಾಳ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದು ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಮಲೆಯಾಳ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಮಾತ್ರ ಹೆಸರು ಉಳಿಯಿತು

ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿಯನ್ನು ತಮಿಳರು ಬಳಕೆ ತಂದ ಕಾರಣ ಅದನ್ನು ತಿಗುಳರ ಆರ್ಯ ಎಳತ್ತು ಎಂದು ಜನರು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ( ತಮಿಳರನ್ನು ತಿಗುಳರು,ತಿಗಳರು ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ)   ಇದೇ ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ತಿಗುಳಾರಿ- ತಿಗಳಾರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.

ತಂಜಾವೂರು ಕಂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ವೇದಾಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಹೋದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಮೂಲಕ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಮಲೆನಾಡು,ತುಳುನಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿತು.

ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಉಡುಪಿ ಕಾಸರಗೋಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.ತಂಜಾವೂರು, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಲಿಪಿ ಪ್ರಚಲಿತವಿತ್ತು ಎಂದು ರವಿ‌ಮುಂಡ್ಕೂರು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯ ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ತಾಳೆಗರಿ ಗ್ರಂಥಗಳು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ,ಇವುಗಳಲೆಲ್ಲವೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವೇದ ಪುರಾಣ ಮಂತ್ರಗಳ ಗ್ರಂಥಗಳಾಗಿವೆ.ಹತ್ತು ಹನ್ನೆರಡು ಕನ್ನಡ ಕೃತಿಗಳು ಮತ್ತು ಏಳು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಕೃತಿಗಳು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿವೆ.

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಉಡುಪಿಯ  ಅಷ್ಟ ಮಠಗಳಲ್ಲಿ  ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥಗಳ ಬರಹಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ್ದರು.ಉಡುಪಿ ಅಷ್ಟ ಮಠಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಕಾಸರಗೋಡಿನ ಕೆಲವೆಡೆ ಇದನ್ನು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.

ಹದಿನೇಳನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ತುಳು ರಾಮಾಯಣ ಕೃತಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಕವಿ ತುಳು ಭಾಷೆ ತುಳು ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಕೃತಿ ಎಂದು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ.ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಕೃತಿಯ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದು ಗ್ರಂಥದ ಒಳಭಾಗದ ಲಿಪಿವೂ ಹೊರಭಾಗ ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಬರೆದ ಲಿಪಿಗೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ‌.ಹಾಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ಕವಿ ಬರೆದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ.ಆದರೂ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಗೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಬಗ್ಗೆ ಇದೊಂದು ಮಹತ್ವದ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿಯಾಗಿದ್ದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ

ತಿಗಳಾರಿ  ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ

ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ, ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಲ್ಲ.ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ ‌.ಹಾಗಾಗಿ ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ.

ತಳ ಮಟ್ಟದ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮಾಡದ  ಕೆಲವರು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಎಂಬ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿಯದೆ,ಅಥವಾ ಅರಿತೂ ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟು, ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ,ತುಳು ಭಾಷೆಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇದೆ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಬಿಂಬಿಸುತ್ತಾ ಇದ್ದಾರೆ  .ಆದರೆ ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ  ಒಂದೇ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಿಪಿ ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಬಗ್ಗೆ ಡಾ.ದೇವರ ಕೊಂಡಾ ರೆಡ್ಡಿಯವರು ತುಳು ಲಿಪಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯ ಒಂದು ಪ್ರಬೇಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಡಾ ದೇವರಾಜ ಸ್ವಾಮಿಯವರ ಲಿಪಿ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕುರಿತಾದ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಕರ್ನಾಟಕ ತುಳು ಅಕಾಡಮಿ ವೆಬ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಕಲಿಸುವವರು ಕಲಿಸುತ್ತಿರುವ ಲಿಪಿಯು ದೇವರಾಜ ಸ್ವಾಮಿ ಅವರು ನೀಡಿರುವ ತುಳು ಲಿಪಿ ವರ್ಣಮಾಲೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಾ ಇಲ್ಲ ಬದಲಿಗೆ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ವರ್ಣಮಾಲೆಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ತುಳು ಅಕಾಡೆಮಿಯ ವೆಬ್ ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ  ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇರಲೇಬೇಕು ಎಂದೇನೂ ಇಲ್ಲ, ತುಳು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇದನ್ನು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿರುವ ಡಾ.ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಚಿತ್ತಾಯರು

"...ಇದೇ ವೇಳೆಗೆ ವೈದಿಕ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನೂ,ಸಂಸ್ಕೃತ ಕಾವ್ಯಗಳನ್ನೂ ಬರೆಯಲು ತುಳುವರು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಐವತ್ತು ಅಕ್ಷರಗಳುಳ್ಳ ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿಯು ಆಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕೃತವಾಯಿತು.ಹೀಗೆ ಆರ್ಯ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸಿರುವ ಆ ಲಿಪಿಯನ್ನೇ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಮಲೆಯಾಳ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸಿದಾಗ ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು ಅಥವಾ ತುಳು ಮಲೆಯಾಳ ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಗಳಿಸಿತು " ( ತುಳು ನಡೆ ನುಡಿ) ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.ಇಲ್ಲಿ ತುಳು ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು ಒಂದೇ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಯುತ್ತದೆ.ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು ವನ್ನೇ ತಿಗಳಾರಿ ಎಳುತ್ತು/ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತುಳು ಲಿಪಿ ಪುಸ್ತಕ ರಚಿಸಿದ ಡಾ.ರಾಧಾಕೃಷ್ಣ ಬೆಳ್ಳೂರು ಅವರು " ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯಾಯಿ ಸಂಸ್ಕೃತೊನ್ ಬರೆಪ್ಪಿ ಕಾರಣೊಗ್ ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು,ತುಳುನ್ ಬರೆವೊಂದಿತ್ತಿ ಕಾರಣೊಗ್ ತುಳು ಲಿಪಿ ಪನ್ಪಿ ಪುದರಿತ್ತಿ ಈ ಲಿಪಿನ್ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡಡ್ ತಿಗಳಾರಿಂದ್ ಲೆಪ್ಪುವೆರ್( ತುಳು ಲಿಪಿ ಕೃತಿಯ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆ) ( ಆರ್ಯ ಭಾಷೆಯಾದ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಬರೆದ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು,ತುಳುವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿದ್ದ ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.ಇಲ್ಲಿ ತುಳುವನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಹೆಸರಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತುಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರವಣಿಗೆ ಇಲ್ಲವೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು.ಕೇವಲ ಆರು ತುಳು ಭಾಷೆಯ  ಪ್ರಾಚೀನ ಕೃತಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಾಗಿವೆ‌.ಹಾಗಾಗಿ ತುಳುವಿನ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಲಿಪಿಗೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಲಾಗದು..

ತುಳು ಲಿಪಿಯನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿರುವ ಡಾ.ವಿಘ್ನರಾಜ ಭಟ್ ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಡಾ.ಪದ್ಮನಾಭ ಕೇಕುಣ್ಣಾಯರು ಕೂಡ ಇದೇ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.  ಲಿಪಿ ತಜ್ಞರಾದ ಡಾ.ಪಿ.ವಿ ಕೃಷ್ಣ ಮೂರ್ತಿಯವರು ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಬನ್ನಂಜೆ ಗೋವಿಂದಾಚಾರ್ಯರು  ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ತುಳು ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ,ತೌಳವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ( ತುಳುನಾಡಿನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು) ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ಕಾರಣ ಈ ಲಿಪಿಗೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಕೇವಲ ತೌಳವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಮಾತ್ರ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ,ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಮಲೆನಾಡಿನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಕೂಡ ವೈದಿಕ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.ತಂಜಾವೂರಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಒಂದೂವರೆ ಸಾವಿರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು,ಅಲ್ಲಿನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಕೂಡ ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.ಇಲ್ಲೆಲ್ಲ ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ತಿಗಳಾರಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆಯಾದ ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು  ಕೆಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.ಆದರೆ ಹೆಸರು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದಿದ್ದರೂ ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ ,ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ತಮಿಳು  ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ಲಿಪಿ  ಎಂದು ಆಂತರಿಕ ಹಾಗೂ ಬಾಹ್ಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳ ಆಧಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿ

ಬಾಹ್ಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು

1

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ತಾಳೆ ಗರಿ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಭಿಸಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 99.9% ಗ್ರಂಥಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳಾಗಿವೆ‌.

2

ಕೇವಲ ಆರು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳು, ಆರೇಳು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳು ಮಾತ್ರ ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿವೆ‌

3

ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ  ಒಂದೂವರೆ ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಈ ಲಿಪಿಯ  ತಾಳೆಗರಿ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಭಿಸಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆರು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳು, ಒಂದೆರಡು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳು ಬಿಟ್ಟರೆ ಉಳಿದವೆಲ್ಲವೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳಾಗಿವೆ.

4

ತುಳುನಾಡಿನ ಹೊರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಂದರೆ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಮಲೆನಾಡು ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಈ ಲಿಪಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.

5

ತುಳುನಾಡಿನ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ  ಈ ಲಿಪಿಯ ಕೃತಿಗಳು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯದ್ದೇ ಆಗಿವೆ.

ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಶಾಸನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ತಿಗುಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲೆಯಿದೆ ಎಂದು ಲಿಪಿ ತಜ್ಞರಾದ ಡಾ.ವೆಂಕಟೇಶ ಜೋಯಿಸ್,ಕೆಳದಿ ಇವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.

6

ಹದಿನೈದನೇ ಶತಮಾನದ ಒಂದು ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯ ವರ್ಣಮಾಲೆಯಿದ್ದು ,ಅದನ್ನು ತಿಗಳಾರಿ ವರ್ಣಮಾಲಾ ಎಂದು ಕರೆದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಡಾ.ವೆಂಕಟೇಶ ಜೋಯಿಸ್ ಅವರು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ‌.

7

ತೀರ್ಥಹಳ್ಳಿಯ ರಾಮಚಂದ್ರಾಪುರ ಮಠದಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವ ಐವತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪತ್ರಗಳು ಸಿಕ್ಕಿವೆ‌

ಆಂತರಿಕ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು

1

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಿದ್ದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಎಲ್ಲ ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನಗಳಿಗೆ/ ಐವತ್ತು ಅಕ್ಷರಗಳಿಗೆ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ  ಲಿಪಿ ಸಂಕೇತ/ಅಕ್ಷರ ವಿನ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.

2

ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಇರುವ ದೀರ್ಘ ಋ ಮತ್ತು ಲೃ ಎನ್ನುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸ್ವರಗಳಿಗೆ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತ/ ಅಕ್ಷರ ವಿನ್ಯಾಸವಿದೆ.

3

ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹ್ರಸ್ವ ,ಎ ಒ ಸ್ವರಗಳು ಇಲ್ಲ.ಆದ್ದರಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆ ತಂದ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ ಸ್ವರಗಳಿಗೆ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತ/ ಅಕ್ಷರಗಳು ಇಲ್ಲ

ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ

ಬಾಹ್ಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳು

1

ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರದಷ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ತಾಳೆ ಗರಿ ಗ್ರಂಥಗಳು ಲಭಿಸಿದ್ದು ಕೇವಲ ಆರು ಮಾತ್ರ ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಗ್ರಂಥಗಳಾಗಿವೆ‌.

2

ಇದು  ತುಳುನಾಡಿನ ಹೊರಗೆ ತುಳುಭಾಷೆ ಪ್ರಚಲಿತವಿಲ್ಲದೇ ಇರುವ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಂಜಾವೂರು ,ಕಂಚಿ ಹಾಗೂ ಕರ್ನಾಟಕದ ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ಮಲೆನಾಡು ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಸಂಸ್ಕೃತ ಬರೆಯಲು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದು,ಇಲ್ಲೆಲ್ಲ ಇದನ್ನು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.

3

ತುಳುನಾಡಿನ ಹವ್ಯಕ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು, ಚಿತ್ಪಾವನ,ಕರಾಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಕೂಡ ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಬಳಸಿದ್ದು ,ಇವರು ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ತಿಗಳಾರಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ .

4

ತುಳುನಾಡು ಕನ್ನಡ ಅರಸರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ ತುಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ,ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ಇರಲಿಲ್ಲ. ತುಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ರಚನೆ ಕೂಡ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು‌( ಆರು ಕೃತಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಸಿಕ್ಕಿವೆ) .ಹಾಗಾಗಿ ತುಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರವಣಿಗೆ ಇರದ ಕಾರಣ ತುಳು ಭಾಷೆಗೆ ಸ್ವಂತ ಲಿಪಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.

ಆಂತರಿಕ ಸಾಕ್ಯಗಳು

1

ತುಳು ಭಾಷೆಯು ಮೂಲ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಕವಲೊಡೆದ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ‌.ಇದರಲ್ಲಿ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ ಧ್ವನಿಗಳಿವೆ‌.ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ ಸ್ವರಗಳಿಗೆ ಅಕ್ಷರವಿರುತ್ತಿತ್ತು.ಆದರೆ ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ  ಅಕ್ಷರಗಳಿಲ್ಲ.

2

ತುಳು ಭಾಷೆಯ ವಿಶಿಷ್ಟ  ಧ್ವನಿಗಳಿಗೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರ ವಿನ್ಯಾಸವಿಲ್ಲ.

3

ಯಾವುದೇ ಲಿಪಿ ತನ್ನಿಂತಾನಾಗಿಯೇ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ.ಅದಕ್ಕೆ ಮೂಲವಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ಲಿಪಿ ಇರುತ್ತದೆ‌.ಅದು ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಾ ಮೂಲದಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ಲಿಪಿಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ‌.ಚಿತ್ರ ಲಿಪಿಯಿಂದ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಲಿಪಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು.ಅದರಿಂದ ತಮಿಳು ಲಿಪಿ ಹುಟ್ಟಿತು ‌ಅದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಗೊಂಡು ಗ್ರಂಥ ಲಿಪಿ ಆಯಿತು. ಇದನ್ನು ತಮಿಳು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ರೂಪಿಸಿದ ಕಾರಣ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ ಆಯಿತು. ತಮಿಳರನ್ನು ತಿಗುಳರು ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ‌ತಿಗುಳ/ ತಿಗಳರು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ಲಿಪಿ ತಿಗಳಾರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ‌ ಒಂದೊಮ್ಮೆ ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಮೂಲ ಲಿಪಿ ಇರಲೇಬೇಕಿತ್ತು‌.ಆದರೆ  ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಮೂಲವಾಗಿರುವ,ಇದನ್ನು ಹೋಲುವ ಯಾವುದೇ ಲಿಪಿ ಇಲ್ಲ ‌.

ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ

ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲದಿರುವ ಆದರೆ ತುಳುಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ ಗಳು ಇಲ್ಲ.

ಇದರಿಂದಾಗಿ  ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ತುಳು ಭಾಷೆ ಎಂದು ಬರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಬದಲಿಗೆ ತುಳು ಭಾಷೇ ಎಂದು ಬರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಣ್ಣೆ ಬದಲು ಏಣ್ಣೆ ಪೊಣ್ಣು ಬದಲು ಪೋಣ್ಣು ಡೆನ್ನಾನ ಬದಲು ಡೇನ್ನಾನ ಎಡ್ಡೆ ಬದಲು ಏಡ್ಡೆ ,ತೆನೆ ಬದಲು ತೇನೆ ಕೊರಳು ಬದಲು ಕೋರಳು ಕೊಪ್ಪ ಬದಲು ಕೋಪ್ಪ ಕೊರಗಜ್ಜ ಬದಲು ಕೋರಗಜ್ಜ ಕೆರೆ ಬದಲು ಕೇರೆ  ಬರೆಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಕೆರೆ ಕೇರೆಯಾದಾಗ ಕೆಬಿ ಕೇಬಿಯಾಗಿ,ಕೆಪ್ಪೆ ಕೇಪ್ಪೆಯಾಗಿ ಕೊಡಿ ಕೋಡಿಯಾಗಿ ,ಎರು ಏರು ಅಗಿ ,ಎರ್ಮ್ಮೆ ಏರ್ಮ್ಮೆಯಾಗಿ ಎಣ್ಮೆ ಏಣ್ಮೆಯಾಗಿ ಕೆಸರ್ ಕೇಸರ್ ಆಗಿ ರಾಮೆ ರಾಮೇ ಆಗಿ ಕೃಷ್ಷಪ್ಪೆ ಕೃಷ್ಣಪ್ಪೇ ಆಗಿ , ಪೊಸತು ಪೋಸತು ಪೊರ್ಲು ಬದಲು‌ ಪೋರ್ಲು ಆಗಿ ,ಬೆರ್ಮರ್ ಬೇರ್ಮರ್ ಆಗಿ ,ಪೊಡಿ ಬದಲು ಪೋಡಿಯಾಗಿ ಬೊಂಡ ಬದಲು ಬೋಂಡ ಅಗಿ ಕೊಡೆ ಕೋಡೆಯಾಗಿ ಬೆಲೆ ಬೇಲೆಯಾಗಿ ,ಕೆದು ಕೇದುವಾಗಿ ,ಕೆಮ್ಮು ಕೇಮ್ಮುವಾಗಿ ,ಎಡೆ ಏಡೆಯಾಗಿ ಅರ್ಥ ಅನರ್ಥವಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ  ಯಾಕೆಂದರೆ ಈ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹ್ರಸ್ವ ಎ ಒ ಗಳು ಇಲ್ಲ‌ ಹೀಗೆ ಬಳಸಿದರೆ  ತುಳು ಭಾಷೆ ತನ್ನ ಮೂಲ ರೂಪವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಅಪಭ್ರಂಶ ಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಹಾಗಾಗಿ ಈಗ ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ತುಳುವಿಗೆ ಬಳಸುವುದೇ   ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ  ತುಳು ಭಾಷೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗುವಂತೆ  ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಕಲಿಸುವ ಬಳಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.

ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಉಡುಪಿ ಕಾಸರಗೋಡಿನ ಕೆಲವೆಡೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದರೂ ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ.

ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಲಿಪಿ ಇದಾಗಿದ್ದರೆ ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನಗಳ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಗೆ ಇದರಲ್ಲಿ ರೇಖಾ ಸಂಕೇತ/ ಅಕ್ಷರಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದವು. 

ತುಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರವಣಿಗೆ ಇರಲಿಲ್ಲ ಅಥವಾ  ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು.ಅಲ್ಲದೇ ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕ ಸುಮಾರು ಹದಿನೈದು ಸಾವಿರ  ಕೃತಿಗಳೆಲ್ಲವೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯದ್ದಾಗಿವೆ( ಹತ್ತು ಹನ್ನೆರಡು ಕನ್ನಡ ,ಏಳು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ ).

"ತುಳು ಭಾಷೆಗೆ ಲಿಪಿಯಿಲ್ಲ,ತೌಳವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ಕಾರಣ ಇದಕ್ಕೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಇದನ್ನು ತುಳುನಾಡಿನ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಿಗಳಾರಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ" ಎಂದು ಬನ್ನಂಜೆ ಗೋವಿಂದಾಚಾರ್ಯರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

 ತುಳು ಹಸ್ತ ಪ್ರತಿ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಶೋಧನೆ ಮಾಡಿ‌ ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಡಾ.ವೆಂಕಟರಾಜ ಪುಣಿಚಿತ್ತಾಯರು ಆರ್ಯ ಎಳುತ್ತು ( ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ) ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಒಂದೇ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

Copy rights reserved© Dr Lakshmi G Prasad

ಪ್ರಸ್ತುತ  ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿ/ತುಳು ಲಿಪಿಯನ್ನು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿ ಎಂದು ಅನೇಕರು ತಪ್ಪು ತಿಳಿದಿದ್ದಾರೆ .ಹೆಸರು ತುಳು ಎಂದು ಇದ್ದ ಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಅದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿ ಎಂದಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಹಾಗೆಯೇ ತಿಗಳಾರಿ ಎಂಬ ಭಾಷೆ ಇದೆ‌.ಈ ಲಿಪಿಗೆ ತಿಗಳಾರಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿರುವುದಾದರೂ ಇದು ತಿಗಳಾರಿ ಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ ‌.ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ತಮಿಳು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ರೂಪಿಸಿದ ಲಿಪಿ.

 ತಿಗಳಾರಿ ಲಿಪಿಗೆ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ  ಕೆಲವೆಡೆ ತುಳು ಲಿಪಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿರುವುದಾದರೂ ಅದು ತುಳುಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿಲ್ಲ‌.

ಹಾಗಾಗಿ ತಿಗಳಾರಿ ಮತ್ತು ತುಳು ಲಿಪಿ ಎರಡೂ ಒಂದೇ, ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಲ್ಲ,ಮತ್ತು ಇದು ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದ ಲಿಪಿಯಲ್ಲ .ಇದು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಬರವಣಿಗೆಗಾಗಿ ತಮಿಳರು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ಲಿಪಿ  ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಬಹುದು .ಇದರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಕೃತಿಗಳೂ ಕೂಡ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳೇ ಆಗಿವೆ.ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವೇದಾಧ್ಯಯನ ವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವರು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೇ ಆದ ಕಾರಣ   ಸಂಸ್ಕೃತ ವೇದ ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಈ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಕೆಗೆ ತಂದವರು ಕೂಡ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರೇ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ‌.
Copy rights reserved© Dr Lakshmi G Prasad

ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ

ಸರ್ಕಾರಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜು

ನೆಲಮಂಗಲ, ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಜಿಲ್ಲೆ

E mail  samagramahithi@gmail.com

ಮೊಬೈಲ್ 9480516684

ದೊಡ್ಡವರ ದಾರಿ :55 -ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವಿನ ಟಿ ಜಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ದೊಡ್ಡವರ ದಾರಿ :55 -ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವಿನ ಟಿ ಜಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

 ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾವು ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆದಾಗ ಕೂಡ ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ಮೌನವಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತೇವೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಸುಲಭದ ದಾರಿಯಲ್ಲ.ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಅಲೆದಾಡುವುದು ಅನ್ಯಾಯವಾದದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಷ್ಟ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವ.

ಆದರೂ ವೈಯುಕ್ತಿಕವಾಗಿ ತೀರಾ ಅನ್ಯಾಯವಾದಾಗ ನಾವು ಹೋರಾಡುತ್ತೇವೆ.ಹೆಚ್ಚಿನವರೂ ಅಲೆದಾಟ ಸಾಕಾಗಿ  ಅರ್ಧದಲ್ಲಿಯೇ ಕೈಬಿಡುತ್ತಾರೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಂದು ನ್ಯಾಯ ಪಡೆಯಲು ಕೂಡ ಅಷ್ಟೇ ಪರಿಶ್ರಮ ಪಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಹಾಗಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ‌.ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆದಾಗ ಜನರ ಮುಂದೆ ಎರಡು ದಾರಿಗಳು ಇರುತ್ತವೆ‌.ಒಂದು ಅನ್ಯಾಯ ಮಾಡಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ತಾನೇ ಹೋರಾಡುವುದು‌.ಇಲ್ಲಿ ಅಂತಹವರು ಕಾನೂನನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಎರಡನೆಯದು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಆಧರಿತ ಹೋರಾಟ‌.ಪೋಲಿಸರಿಗೆ ದೂರು ಕೊಡುವುದು,ನಂತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡುವುದು‌.

ಇಲ್ಲಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಈ ಎರಡನೆಯ ದಾರಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರು‌.

ನಡೆದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿ ಬಿಡುತ್ತೇನೆ.

ಬಂಟ್ವಾಳ ತಾಲೂಕಿನ ಕೈರಂಗಳದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೋಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿ ಮಲೆನಾಡು ಗಿಡ್ಡ ಮೊದಲಾದ ಅಪರೂಪದ ತಳಿಯ ಗೋವುಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ‌.ಇದರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರು‌.

ಇಲ್ಲಿನ ಗೋಶಾಲೆಯಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ಎರಡು ಭಾರಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಕದ್ದೊಯ್ದಿದ್ದಾರೆ.ಈ ಬಾರಿ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದದ್ದು ಕೇವಲ ಗೋವುಗಳ ಕಳ್ಳತನವಲ್ಲ .

ಈ ಭಾರಿ ತಲವಾರು ತೋರಿಸಿ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಗೋವನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋದದ್ದಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೂ ಬರುತ್ತೇವೆ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ತಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಪಂಥಾಹ್ವಾನ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ‌.

ಕಳ್ಳತನ ಹೇಡಿಗಳ ಕಾರ್ಯ .ಅದರೆ ಇದು ಬಹಳ ದೌರ್ಷ್ಟ್ಯದ ಕೆಲಸ.ಇಂದು ತಲವಾರು ತೋರಿಸಿ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ತಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಪಂಥಾಹ್ವಾನ ಮಾಡಿ  ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಿದ ಗೋವುಗಳನ್ನು ಗೋಶಾಲೆಯಿಂದ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋದವರು ಮುಂದೆ ಮನೆಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲಾರರೇ ? ಇದು ನನ್ನ ಆತಂಕ ಕೂಡ.

ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗೋ ಕಳ್ಳತನದ ವಿರುದ್ಧ ಪೋಲಿಸರಿಗೆ ಅಮೃತ ಧಾರಾ ಗೋಶಾಲೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾದ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರು ದೂರು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ‌.ಅದರೆ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸದ ಕಾರಣ ಈಗ ಹೋರಾಟದ ಮೂರನೆಯ ಆಯಾಮವಾದ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ‌

ಕಳೆದ ಆರು ದಿನಗಳಿಂದ ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಇವರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ‌.ಅವರೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇದು ಗಾಂಧೀಜಿಯವರು ಹಾಕಿ ಕೊಟ್ಟ ದಾರಿ ಇದು.ಅಹಿಂಸಾ ಮಾರ್ಗದ ಶಕ್ತಿಯುತ ಹೋರಾಟವಿದು‌.ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಗಲು ಕೂಡ ಪ್ರೇರಕವಾದ ಹೋರಾಟದ ಮಾರ್ಗವಿದು.

ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ದಿಟ್ಟತನ ಬೇಕು ಮನೋ ನಿಗ್ರಹ ಬೇಕು.

ಒಂದು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟ ತಿಂಡಿ ತಪ್ಪಿದರೇ ಒದ್ದಾಡುವ ನಮಗೆ ಕಳೆದ ಆರ ದಿನಗಳಿಂದ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರ ಮನೋಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಊಹೆ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟದ ವಿಚಾರ‌.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಜೀವಾಪಾಯ ಕೂಡ ಇದೆ‌.ನಮ್ಮಂತೆ ಅವರಿಗೆ ಕೂಡ ಹೆಂಡತಿ ‌ಮಗಳ ಸಂಸಾರವಿದೆ.ಅವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕೂಡ ಇದೆ.( ಇವರ ಮಡದಿ ಜ್ಯೋತಿ ಮತ್ತು ನಾನು ಬಾಲ್ಯ ಸ್ನೇಹಿತೆಯರು‌ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದವರು.ಅವರು ನನಗಿಂತ ಒಂದು ವರ್ಷ ಸೀನಿಯರ್ )

ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮೀರಿ ನಿಂತು ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರ ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವನ್ನು ಯಾರು ಕೂಡ ಮೆಚ್ಚಬೇಕಾದದ್ದೇ ಆಗಿದೆ.ಇವರೊಂದಿಗೆ ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಇರುವ ವಿಶ್ವನಾಥ್,ದೇವರಾಜ್,ಪ್ರಭಾವತಿ ತಲೆಂಗಳ,ರಾಜೇಶ್

ರತೀಶ್ ಶೆಟ್ಟಿ,ಪ್ರಶಾಂತ್ಕೊಣಾಜೆ  ಶಂಕರ ಭಟ್ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ,ಮೋಹನ ಇವರುಗಳು ಕೂಡ ಸ್ತುತ್ಯರ್ಹರೇ ಆಗಿದ್ದಾರೆ, ಏನಂತೀರಿ ? ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತಿಳಿಸಿ

ದೊಡ್ಡವರ ದಾರಿ :55 -ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವಿನ ಟಿ ಜಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

 ದೊಡ್ಡವರ ದಾರಿ :55 -ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವಿನ  ಟಿ ಜಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾವು ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆದಾಗ ಕೂಡ ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ಮೌನವಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತೇವೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಸುಲಭದ ದಾರಿಯಲ್ಲ.ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಅಲೆದಾಡುವುದು ಅನ್ಯಾಯವಾದದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಷ್ಟ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುವ ನನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವ.
ಆದರೂ ವೈಯುಕ್ತಿಕವಾಗಿ ತೀರಾ ಅನ್ಯಾಯವಾದಾಗ ನಾವು ಹೋರಾಡುತ್ತೇವೆ.ಹೆಚ್ಚಿನವರೂ ಅಲೆದಾಟ ಸಾಕಾಗಿ  ಅರ್ಧದಲ್ಲಿಯೇ ಕೈಬಿಡುತ್ತಾರೆ.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಂದು ನ್ಯಾಯ ಪಡೆಯಲು ಕೂಡ ಅಷ್ಟೇ ಪರಿಶ್ರಮ ಪಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಾಗಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ‌.ಅನ್ಯಾಯ ನಡೆದಾಗ ಜನರ ಮುಂದೆ ಎರಡು ದಾರಿಗಳು ಇರುತ್ತವೆ‌.ಒಂದು ಅನ್ಯಾಯ ಮಾಡಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ತಾನೇ ಹೋರಾಡುವುದು‌.ಇಲ್ಲಿ ಅಂತಹವರು ಕಾನೂನನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.ಎರಡನೆಯದು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಆಧರಿತ ಹೋರಾಟ‌.ಪೋಲಿಸರಿಗೆ ದೂರು ಕೊಡುವುದು,ನಂತರ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡುವುದು‌.
ಇಲ್ಲಿ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಈ ಎರಡನೆಯ ದಾರಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡವರು‌.
ನಡೆದ ವಿಚಾರವನ್ನು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳಿ ಬಿಡುತ್ತೇನೆ.
ಬಂಟ್ವಾಳ ತಾಲೂಕಿನ ಕೈರಂಗಳದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗೋಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿ ಮಲೆನಾಡು ಗಿಡ್ಡ ಮೊದಲಾದ ಅಪರೂಪದ ತಳಿಯ ಗೋವುಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ‌.ಇದರ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರು‌.
ಇಲ್ಲಿನ ಗೋಶಾಲೆಯಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ಎರಡು ಭಾರಿ ಹಸುಗಳನ್ನು ಕದ್ದೊಯ್ದಿದ್ದಾರೆ.ಈ ಬಾರಿ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದದ್ದು ಕೇವಲ ಗೋವುಗಳ ಕಳ್ಳತನವಲ್ಲ .
ಈ ಭಾರಿ ತಲವಾರು ತೋರಿಸಿ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಗೋವನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋದದ್ದಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೂ ಬರುತ್ತೇವೆ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ತಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಪಂಥಾಹ್ವಾನ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ‌.
ಕಳ್ಳತನ ಹೇಡಿಗಳ ಕಾರ್ಯ .ಅದರೆ ಇದು ಬಹಳ ದೌರ್ಷ್ಟ್ಯದ ಕೆಲಸ.ಇಂದು ತಲವಾರು ತೋರಿಸಿ ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ತಡೆಯಿರಿ ಎಂದು ಪಂಥಾಹ್ವಾನ ಮಾಡಿ  ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡಿದ ಗೋವುಗಳನ್ನು ಗೋಶಾಲೆಯಿಂದ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋದವರು ಮುಂದೆ ಮನೆಯ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲಾರರೇ ? ಇದು ನನ್ನ ಆತಂಕ ಕೂಡ.
ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗೋ ಕಳ್ಳತನದ ವಿರುದ್ಧ ಪೋಲಿಸರಿಗೆ ಅಮೃತ ಧಾರಾ ಗೋಶಾಲೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರಾದ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರು ದೂರು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ‌.ಅದರೆ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸದ ಕಾರಣ ಈಗ ಹೋರಾಟದ ಮೂರನೆಯ ಆಯಾಮವಾದ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ‌
ಕಳೆದ ಆರು ದಿನಗಳಿಂದ ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಇವರು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ‌.ಅವರೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇದು ಗಾಂಧೀಜಿಯವರು ಹಾಕಿ ಕೊಟ್ಟ ದಾರಿ ಇದು.ಅಹಿಂಸಾ ಮಾರ್ಗದ ಶಕ್ತಿಯುತ ಹೋರಾಟವಿದು‌.ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಗಲು ಕೂಡ ಪ್ರೇರಕವಾದ ಹೋರಾಟದ ಮಾರ್ಗವಿದು.
ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಬಹಳ ದಿಟ್ಟತನ ಬೇಕು ಮನೋ ನಿಗ್ರಹ ಬೇಕು.
ಒಂದು ಹೊತ್ತಿನ ಊಟ ತಿಂಡಿ ತಪ್ಪಿದರೇ ಒದ್ದಾಡುವ ನಮಗೆ ಕಳೆದ ಆರ ದಿನಗಳಿಂದ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರ ಮನೋಸ್ಥೈರ್ಯವನ್ನು ಊಹೆ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟದ ವಿಚಾರ‌.ಯಾಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಜೀವಾಪಾಯ ಕೂಡ ಇದೆ‌.ನಮ್ಮಂತೆ ಅವರಿಗೆ ಕೂಡ ಹೆಂಡತಿ ‌ಮಗಳ ಸಂಸಾರವಿದೆ.ಅವರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕೂಡ ಇದೆ.( ಇವರ ಮಡದಿ ಜ್ಯೋತಿ ಮತ್ತು ನಾನು ಬಾಲ್ಯ ಸ್ನೇಹಿತೆಯರು‌ಒಂದೇ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದವರು.ಅವರು ನನಗಿಂತ ಒಂದು ವರ್ಷ ಸೀನಿಯರ್ )
ಅವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮೀರಿ ನಿಂತು ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ರಾಜಾರಾಮ ಭಟ್ ಅವರ ದಿಟ್ಟ ನಿಲುವನ್ನು ಯಾರು ಕೂಡ ಮೆಚ್ಚಬೇಕಾದದ್ದೇ ಆಗಿದೆ.ಇವರೊಂದಿಗೆ ಅಮರಣಾಂತ ಉಪವಾಸ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಇರುವ ವಿಶ್ವನಾಥ್,ದೇವರಾಜ್,ಪ್ರಭಾವತಿ ತಲೆಂಗಳ,ರಾಜೇಶ್
ರತೀಶ್ ಶೆಟ್ಟಿ,ಪ್ರಶಾಂತ್ಕೊಣಾಜೆ  ಶಂಕರ ಭಟ್ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ,ಮೋಹನ ಇವರುಗಳು ಕೂಡ ಸ್ತುತ್ಯರ್ಹರೇ ಆಗಿದ್ದಾರೆ, ಏನಂತೀರಿ ? ನಿಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ತಿಳಿಸಿ

ಸುಳ್ಯ ರೈತಾಪಿ ಜನರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ- ಅಮರ ಸುಳ್ಯದ ಕ್ರಾಂತಿ -©ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ, ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕರು

ಸುಳ್ಯ ರೈತಾಪಿ ಜನರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ- ಅಮರ ಸುಳ್ಯದ ಕ್ರಾಂತಿ
© ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ, ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕರು
ಸರ್ಕಾರಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜು ನೆಲಮಂಗಲ
ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಜಿಲ್ಲೆ
ಮೊಬೈಲ್ 9480516684
ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮುಳಬಾಗಿಲು ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ 14-03-2018 ರಂದು ನಡೆದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧ

1857ರಲ್ಲಿ ಝಾನ್ಸಿರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿಯ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮ ನಡೆಯಿತೆಂಬುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಗೊತ್ತಿರುವ ವಿಚಾರವೇ ಆಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ಬ್ರಿಟಿಷರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯನ್ನು ಯಾರೂ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದರ್ಥವಲ್ಲ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗವರ್ನರ್ ಜನರಲ್ ಡಾಲ್‍ಹೌಸಿ ಬಳಕೆಗೆ ತಂದ ನಿಯಮಾವಳಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲದ ಭಾರತೀಯ ರಾಜರುಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಅನುಮತಿ ಇಲ್ಲದೆ ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಿರಲಿಲ್ಲ. ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ರಾಜನು ಸತ್ತರೆ ಅಥವಾ ಆತನಿಗೆ ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಮತಿ ಸಿಗದೆ ಇದ್ದರೆ ಆ ರಾಜನ ರಾಜ್ಯವು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಸೇರುತ್ತಿತ್ತು.  ಡಾಲ್‍ಹೌಷಿ ತಂದ ನಿಯಮದಿಂದಾಗಿ ಕೊಡಗು ರಾಜ್ಯ ಕೂಡ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಪಾಲಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಕೊಡಗಿನ ಕೊನೆಯ ಅರಸ ಚಿಕ್ಕವೀರ ರಾಜೇಂದ್ರನು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಸಮಯವನ್ನು ಹೊಂಚುಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಚಿಕ್ಕವೀರ ರಾಜೇಂದ್ರವನ್ನು ಪದಚ್ಯುತಗೊಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೊಡಗಿನ ಅರಸರ ವಂಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು ಯಾರು ಇಲ್ಲದ್ದರಿಂದ ಕೊಡಗು ರಾಜ್ಯವನ್ನು  ಬ್ರಿಟಿಷರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೆಳ್ಳಾರೆ, ಸುಳ್ಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಪಂಜ ಸೀಮೆಯನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿಸಿದರು. ಕೊಡಗಿನ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದ ಸುಳ್ಯವನ್ನು ಕೊಡಗಿನಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿದ್ದು ಸುಳ್ಳದ ಜನತೆಗೆ ಇಷ್ಟದ ವಿಚಾರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲಿ. ಕೊಡಗರಸರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭತ್ತ, ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಮೊದಲಾದ ವಸ್ತುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದ ಭೂಕಂದಾಯವನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ನಗದಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ನಿಯಮ ತಂದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸುಳ್ಯದ ರೈತಾಪಿಜನರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡರು. ಸುಳ್ಯದ ಜನರು ಬ್ರಿಟಿಷರನ್ನು ತೊಲಗಿಸಿ ಕೊಡಗನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಕೊಡಗಿನ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಬೇಕೆಂದು ಒಮ್ಮತದಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ಸುಳ್ಯ ಬೆಳ್ಳಾರೆ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಮರ ಆರಂಭವಾಗಿ 1837 ಎಪ್ರಿಲ್ 5ರಂದು ಮಂಗಳೂರಿನ ಕಲೆಕ್ಟರನ ಆಫೀಸಿನ ಎದುರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಊರಿ, ಹದಿಮೂರು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಕೊಡಗು, ಕಾಸರಗೋಡು, ದ.ಕ.ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪ್ರದೇಶವು ಸ್ವಾತಂತ್ಯದ ಸಿಹಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿತು. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ನೆಲಕ್ಕಾಗಿ, ತಾಯ್ನಾಡಿಗಾಗಿ ಮೊದಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟ ನಡೆಯಿತು. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕಲ್ಯಾಣಪ್ಪನ ಕಾಟುಕಾಯಿ ಎಂದು ಕರೆದರು.

ಡಿ. ಎನ್. ಕೃಷ್ಣಯ್ಯನವರು ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ 1833ರಲ್ಲಿ ಅಪರಂಪರನೆಂಬ ಜಂಗಮನೊಬ್ಬ ತಾನು ಕೊಡಗಿನ ಲಿಂಗರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ ಅಣ್ಣ ಅಪ್ಪಾಜಿಯ ಮಗ ವೀರಪ್ಪ ಒಡೆಯ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಾಗ ಕೊಡಗಿನ ಜನರು ಅದನ್ನು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಆತನು ರಾಜವಂಶದವನಲ್ಲವೆಂದು ತಿಳಿದು 1835ರಲ್ಲಿ ಆತನನ್ನು ಬಂಧಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅಪರಂಪರನನ್ನು ಬಂಧಿಸಿದಾಗ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿ ಎಂಬಾತನು ತಾನು ಅಪ್ಪಾಜಿಯ ಎರಡನೇ ಮಗ ನಂಜುಂಡಪ್ಪ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡು ಸುಳ್ಯದಲ್ಲಿ ಜನರು ದಂಗೆ ಏಳುವ ಲಕ್ಷಣ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಅವನು ಕೊಡಗಿನವರನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು.ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಇದು ತಿಳಿದು ಆತನನ್ನು 1837ರಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಿದರು.

ಸುಳ್ಯದ ರೈತಾಪಿ ಜನರು ಈ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಪುಟ್ಟ ಬಸಪ್ಪನೆಂಬ ಜಂಗಮನನ್ನು ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಹೇಳಿ ನಂಬಿಸಿ ಕೆದಂಬಾಡಿ ರಾಮಗೌಡರ ಮನೆಗೆ ಕರೆತಂದು ಆತನನ್ನು ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿ ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸಿದರು. ರಾಮಗೌಡರಿಗೆ ಓರ್ವ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಮಲ್ದಾರನೊಡನೆ ದ್ವೇಷವಿದ್ದು ಆತನನ್ನು ರಾಮಗೌಡರು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನೇ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದ ಸುಳ್ಯದ ಜನರು ದಂಗೆಯೇಳುವುದಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು 1837 ಮಾರ್ಚ್ 30ರಂದು ಹೋರಾಟ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ರಾಮಗೌಡರಿಗೆ ಕೂಜಗೋಡು ಮಲ್ಲಪ್ಪಗೌಡರ ಬೆಂಬಲ ದೊರೆಯಿತು. ಇಡೀ ಗೌಡ ಸಮುದಾಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿತು.

1837ರ ಮಾರ್ಚ್ 30ರಂದು ರಾಮಗೌಡರು ಬೆಳ್ಳಾರೆಗೆ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು (ಪುಟ್ಟ ಬಸಪ್ಪ) ಕರೆ ತರುತ್ತಾರೆ. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಯಾಣ ಸ್ವಾಮಿಗೆ ಪಟ್ಟಕಟ್ಟುತ್ತಾರೆ. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು.ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸುತ್ತ್ತಾರೆ . ಕೊಡಗಿನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ನಿರೂಪ ಕಳಿಸಿ  ಬೆಂಬಲ ಕೇಳಿದರು. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಬೀರಣ್ಣ ಬಂಟರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗುಂಪು ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಕಡೆಗೆ ಹೋಯಿತು. ಶ್ರೀ. ಕೆ.ಆರ್. ವಿದ್ಯಾಧರ ಮಡಿಕೇರಿ ಅವರು ‘ಕಂಚುಡ್ಕ ರಾಮಗೌಡ ಹಾಗೂ ಕುಡಕಲ್ಲು ಪುಟ್ಟಗೌಡರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಕುಂಬಳೆ ಕಾಸರಗೋಡಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಇನ್ನೊಂದು ತಂಡ ಬಂಟ್ವಾಳ ಕಾರ್ಕಳಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮತ್ತೊಂದು ತಂಡ ಉಪ್ಪಿನಂಗಡಿ ಬಿಸಲೆಗೆ ಹೋಯಿತೆಂದು’ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಡಿ.ಎನ್. ಕೃಷ್ಣಯನವರ ಪ್ರಕಾರ ಪುತ್ತೂರು, ಪಾಣೆ ಮಂಗಳೂರು ಮತ್ತು ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ರಾಮಗೌಡ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿಯ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ದಂಡು ಹೊರಟಿತು. ಪುತ್ತೂರನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಪಾಣೆಮಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದಾಗ ನಂದಾವರದ ಲಕ್ಷ್ಮಪ್ಪ ಬಂಗರಸನು ಕೂಡಿಕೊಂಡನು. 1837 ಎಪ್ರಿಲ್ 5ರಂದು ಮಂಗಳೂರನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬಾವುಟಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸಿದರು ಇಲ್ಲಿ 13 ದಿನ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿದರು.

ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ಗುಡ್ಡೆಮನೆ ಅಪ್ಪಯ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಿದರಾದರೂ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕುಮ್ಮಕ್ಕಿನಿಂದಾಗಿ ಇತರರಿಂದ ಬೆಂಬಲ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ ಜೊತೆಗೆ ತಲಚೇರಿ-ಕಣ್ಣನ್ನೂರುಗಳಿಂದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನ್ಯ ಮಂಗಳೂರು ತಲುಪಿತು. ಇವರಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಇದ್ದರೂ ಕೂಡ ಕೋವಿಯಂಥ ಮಾರಕಾಯುಧಗಳು ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದವು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಕಡಬದತ್ತ ಸಾಗಿದನು. ಆಧುನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳಿಂದ ಸುಸಜ್ಜಿತವಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪರವಾದ ಹಿಂದುಗಳೇ ಇದ್ದ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಆಗದೆ ಸೋಲಬೇಕಾಯಿತು. ನಾಲ್ಕು ನಾಡಿನ ಉತ್ತು, ಶಾಂತಳ್ಳಿ ಮಲ್ಲಯ್ಯ ಗುಡ್ಡೆಮನೆ ಅಪ್ಪಯ್ಯ, ಚೆಟ್ಟಿಕುಡಿಯ, ಕುರ್ತುಕುಡಿಯ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಬಂಗರಸ ಮೊದಲಾದವರು ಸೆರೆ ಸಿಕ್ಕಿದರು.

1837 ಮೇ ತಿಂಗಳ ಎರಡನೇ ವಾರದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿಯನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೈನಿಕರು ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಆತನನ್ನು ಮಡಿಕೇರಿಗೆ ಕರೆತರುತ್ತಾರೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕಲ್ಯಾಣಸ್ವಾಮಿ(ಪುಟ್ಟ ಬಸಪ್ಪ) ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಪ್ಪ ಬಂಗರಸ ಇವರನ್ನು ಮಂಗಳೂರಿನ ಬೀರ್ನಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸಿದರು. ಗುಡ್ಡೆ ಮನೆ ಅಪ್ಪಯ್ಯರನ್ನು ಮಡಿಕೇರಿಯಲ್ಲಿ ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚೆಟ್ಟಿಕುಡಿಯ, ಕುರ್ತುಕುಡಿಯ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣಯ್ಯ ಇವರಿಗೆ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಿದರು. ಶಾಂತಯ್ಯ ಮಲ್ಲಳ್ಳಿ ಮೊದಲಾದವರಿಗೆ 7-14 ವರ್ಷಗಳ ತನಕ ಸೆರೆಮನೆವಾಸದ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಯಿತು. ಡಾ ಪ್ರಭಾಕರ ಶಿಶಿಲರು ಹೇಳಿದಂತೆ ``ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮವೆಂದಾಗ ಬೇಕಿದ್ದ ಈ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಕಲ್ಯಾಣಪ್ಪನ ಕಾಟುಕಾಯಿ(ದರೋಡೆ) ಎಂದು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಕರೆದರು.

ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆಯಾರ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಗುಂಪು ದೋಚಲಿಲ್ಲ. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಖಜಾನೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತನಕ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಹೋರಾಟಕ್ಕಾಗಿ ಜನರ ಗುಂಪೊಂದು ಸಂಘಟಿತವಾದದ್ದು ತಿಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಖಜಾನೆಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಕೂಡ ದರೋಡೆ ಎಂದು ತಿಳಿದರೇ ಹೊರತು, ಅಲ್ಲೊಂದು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ವೇದಿಕೆ ಸಿದ್ಧವಾದುದ್ದು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗಿನ ಮುಂಜಾಗರೂಕತೆಯನ್ನು ವಹಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಹಿರಿಯರ ಪ್ರಕಾರ ಪುತ್ತೂರು, ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಹಾಗೂ ಇತರೆಡೆಗೆ ದಂಡು ಸಾಗುವಾಗ ಮದುವೆ ದಿಬ್ಬಣದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಹೀಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಚಳ್ಳೆಹಣ್ಣನ್ನು ತಿನ್ನಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರು ತೆಂಗಿನ ಮಡಲಿನ ಕೊತ್ತಲಿಂಗೆಯ ಮಂಡೆಯನ್ನು ಆಯುಧವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಕೆಚ್ಚೆದೆಗೆ ಸಾಹಸಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆ ಈಗ ಕೂಡ ಇದೆ. ಇವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಖಜಾನೆ ಕೂಡ ಇದೆ. ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಸರಕಾರಿ ಪದವಿಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜಿನ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಕೋಟೆ ಇದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಈಗ ಬಂಗ್ಲೆಗುಡ್ಡೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಬ್ರಿಟಿಷರ ಖಜಾನೆ ಇದ್ದ ಬಂಗಲೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂಗ್ಲೆಗುಡ್ಡೆ ಎಂ ಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಸ್ವತಂತ್ರ ಧ್ವಜ ಹಾರಾಡಿದ ಬೆಳ್ಳಾರೆಯ ಈ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ .ಜೊತೆಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧ್ವಜ ಹಾರಿಸಿದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಇದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಸ್ವಾತಂ ತ್ರ್ಯ  ದಿನಾಚರಣೆಯಂದು ಇಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಧ್ವಜವನ್ನು ಹಾರಿಸಿ ಈ ಸ್ವಾತಂ ತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮತ್ತು ಹುತಾತ್ಮರಾದ ಕಲ್ಯಾಣ ಸ್ವಾಮೀ ಹಾಗು ಇತರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಗೌರವ ಸೂಚಿಸುವ ಕಾರ್ಯ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಆಗ ಬೇಕಾಗಿದೆ .
ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ, ಕನ್ನಡ ಉಪನ್ಯಾಸಕರು
ಸರ್ಕಾರಿ ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಕಾಲೇಜು ನೆಲಮಂಗಲ
ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಜಿಲ್ಲೆ
ಮೊಬೈಲ್ 9480516684
‌

ಆಧಾರಗ್ರಂಥಗಳು:


1ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಇತಿಹಾಸ ಲೇ| ಗಣಪತಿರಾವ ಐಗಳು


 2 ಚಿಕವೀರ ರಾಜೇಂದ್ರ ( ಐತಿಹಾಸಕ ಕಾದಂಬರಿ) ಲೇ: ಮಾಸ್ತಿ ವೆಂಕಟೇಶ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್

3 ಸ್ವಾಮಿ ಅಪರಂಪಾರ ( ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾದಂಬರಿ)- ಲೇ| ನಿರಂಜನ( ಕುಲ್ಕುಂದ ಶಿವರಾಯ)

4 ಕಲ್ಯಾಣ ಸ್ವಾಮಿ ( ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾದಂಬರಿ) ಲೇ| ನಿರಂಜನ ( ಕುಲ್ಕುಂದ ಶಿವರಾಯ)

5 ಚೆನ್ನ ಬಸಪ್ಪ ನಾಯಕ ( ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಾದಂಬರಿ) ಲೇ ನಿರಂಜನ( ಕುಲ್ಕುಂದ ಶಿವರಾಯ)


 6 ಅಮರಸುಳ್ಯದ ದಂಗೆ  -ಲೇ|ಎನ್.ಎಸ್ ದೇವಿಪ್ರಸಾದ  ಸಂಪಾಜೆ


7  In pursuits of our roots - Putturu Anantharaja Gowda


8 ರಾಜ ಪರಂಪರೆಯ ಕೊಡಗು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡದ ಗೌಡರು- ಲೇ ಪುತ್ತೂರು ಅನಂತರಾಜ ಗೌಡ


9 ಪಂಜ ಸೀಮಾ ದರ್ಶನ-ಲೇ|ಕಾನಕುಡೇಲು ಗಣಪತಿ ಭಟ್ಟ  -


10 ತುಳುನಾಡಿನ ಅಪೂರ್ವ ಭೂತಗಳು  ಲೇ|ಡಾ|| ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ. ಪ್ರಸಾದ  

11  ಬೆಳ್ಳಾರೆ - ಒಂದು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಧ್ಯಯನ( ಸಂಶೋದನಾ ಲೇಖನ) - ಲೇ ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ ,ತುಳುವ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ಉಡುಪಿ

12 ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ ಸುಳ್ಯ ತಾಲ್ಲೂಕು ಬೆಳ್ಳಾರೆ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರಾಚ್ಯಾವಶೇಷಗಳು(ಸಂಶೋಧಾನಾ ಲೇಖನ) - ಲೇ| ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ, ಇತಿಹಾಸ ದರ್ಶನ ಸಂ೨೭/೨೦೧೨,ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ ಅಕಾಡೆಮಿ

13  ಕೆನರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಲೆಕ್ಟರ್ ಎಂ.ಲೆವಿನ್, ಮೇಜರ್ ಜನರಲ್ ವಿಗೋರ್(Vigourheux) ಹಾಗೂ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ರಾಬರ್ಟ್ ಕಾಟನ್ ಅವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಿದ ವರದಿ

14 ಕೊಡಗು ಗಜೇಟಿಯರ್

‌ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 432 ಕೋಟ್ರಗುತ್ತಿನ ಬಬ್ಬು ದೈವ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 432 ಕೋಟ್ರಗುತ್ತಿನ ಬಬ್ಬು ದೈವ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ತುಳುನಾಡಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೈವ ಕೋಟೆದ ಬಬ್ಬು ಮತ್ತು ಕೋಟ್ರಗುತ್ತಿನ ಬಬ್ಬು ದೈವಗಳು ಬೆರೆ ಬೇರೆಬೇರೆ ದೈವಗಳು.
ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಪ್ರದೇಶದ ಅಂಬಲ ಮೊಗರು ಕೋಟ್ರಗುತ್ತು ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ದೈವಕ್ಕೆ ಆರಾಧನೆ ಇದೆ.
ಹಿಂದೆ ತುಂಡರಸರ ಆಳ್ವಿಕೆ ಇದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಬ್ಬು ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದ ಯುವಕ ಅರಸರ ಎತ್ತುಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಉಳುಮೆ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ಇದ್ದನು.
ಒಂದು ದಿನ ಉಳುಮೆ ಮಾಡಲು ಇತ್ತು.ಆದರೂ ಬಬ್ಬು ಮರೆತು ಎತ್ತುಗಳನ್ನು ಗುಡ್ಡೆಗೆ ಮೇಯಲು ಬಿಡುತ್ತಾನೆ.
ಆಗ ಕೋಪಗೊಂಡ ಅರಸು ಆತನ ಹೆಗಲಿಗೆ ನೇಗಿಲು ಕಟ್ಟಿ ಉಳುಮೆ ಮಾಡಿಸುತ್ತಾನೆ.ಆಗ ಆ ಯುವಕ ಹಿಂಸೆ ತಾಳಲಾಗದೆ ಮಣ್ಣನ್ನು ಕಚ್ಚಿ ಶಾಪ ಹಾಕಿ ಸಾಯುತ್ತಾನೆ. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆ ಅರಸುವಿನ ಸಂತತಿ ನಿರ್ವಂಶವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೀಗೆ ಅರಸು ದೌರ್ಜನ್ಯಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗಿ ಮರಣವನ್ನಪ್ಪಿದ ಬಬ್ಬು ಮುಂದೆ ದೈವತ್ವ ಪಡೆದು ಆರಾಧನೆ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
ಈ ದೈವಕ್ಕೆ ಅಂಬಲ ಮೊಗರು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕಲ್ಲು,ಗುಡಿ ಇದೆ.ಇಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ಈತನಿಗೆ ನೈವೇದ್ಯ ನೀಡಿ ಆರಾಧನೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಸ್ತುತ ಈ ದೈವದ ಹೆಸರು ಅಲ್ಲಿನವರಿಗೆ ತಿಳಿಯದೆ ಹೋದ ಕಾರಣವೋ ಅಥವಾ ಇನ್ಯಾವುದೊ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಆತನನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮ ರಾಕ್ಷಸ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.ಮತ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸ್ವರೂಪೇೆಭ್ಯಃ ಎಂದು ಪರಿಕಲ್ಪಿಸಿ  ು ಆರಾಧನೆ   ಮಾಡುತ್ತಾರೆ .ಆದರೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದುರ್ಮರಣವನ್ನಪ್ಪಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮ ರಾಕ್ಷಸನಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ದುರಂತವನ್ನಪ್ಪಿದಾತ ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದ ಯುವಕ.ಆತನ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಬಬ್ಬು ಎಂದು. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ದೈವದ ಹೆಸರು ಕೂಡ ಬಬ್ಬು ಎಂದೇ ಆಗಿರಬೇಕು.
ಬಬ್ಬು ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೈವ ಇರುವ ಕಾರಣದಿಂದ  ಈ ದೈವದ ಹೆಸರಿನ ಬಗ್ಗೆ ಗೊಂದಲವಾಗಿರಬಹುದು.ಹರೇಕಳ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ದೈವಕ್ಕೆ ಆರಾಧನೆ ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಪದ್ಮನಾಭ ಅವರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ತಿಳಿಸಿದ್ದರು.ಆದರೂ  ಆ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.ಕಳೆದ ವಾರ ಇರಾ - ತಿರುವೈಲಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಲು ನಾಗೇಶ್ ಅವರು ಅಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದರು.
ಹಾಗೆ ಊರಿಗೆ ಹೋದವಳು ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಅಟೋ ಹಿಡಿದು  ತೊಕ್ಕೊಟ್ಟು ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಅಂಬಲ ಮೊಗರು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನರಸಿಂಹ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಹೋದೆ.
ಅಲ್ಲಿ ನ  ಸೇವಾಸಮಿತಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಗಳಾದ ದಿವಾಕರ್ ಅವರ ಮೂಲಕ ಅಲ್ಲಿನ ಅರ್ಚಕರಾದ ಶಂಕರನಾರಾಯಣ ಭಟ್ಟರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಪದ್ಮನಾಭ,ದಿವಾಕರ್ ಹಾಗೂ ಶಂಕರನಾರಾಯಣ ಭಟ್ ಅವರಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳು© ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು - 431 ಕೇಚ ರಾವುತ © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ರೇವಂತ ದೈವದ ಮೂರ್ತಿ ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ ಡಾ.ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆ 

ತುಳುನಾಡಿನ  ಉಡುಪಿ ಕುಂದಾಪುರ ಬಾರಕೂರು ಮೊದಲಾದ ಕನ್ನಡ ಪರಿಸರಗಳಲ್ಲಿ ರಾವು ಕೇಚ ರಾವುತ ಎಂಬ ದೈವಕ್ಕೆ ಆರಾಧನೆ ಇದೆ ‌ಕೇಚ ರಾವುತ ಕುದುರೆ ಏರಿದ ಖಡ್ಗ ಹಿಡಿದ ವೀರನನ್ನು ದ್ಯೋತಿಸುವ ಮೂರ್ತಿ ಎಂದು ಡಾ.ಲೀಲಾಭಟ್ ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.ರಾವುತನಿಗೆ ಕೋಲ ಕೊಟ್ಟು ಆರಾಧನೆ ಮಾಡುವ ಪದ್ಧತಿ ಮುದ್ದುಮನೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಪಾಣರಾಟದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಗ್ಗೆ ಲತಾ ಸಂತೋಷ್ ಶೆಟ್ಟಿ ಅವರು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ‌
ಆದರೆ ಈತ ಯಾರೆಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲ .
ಬಾರಕೂರಿನ ಪಂಚಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೆವಾಲಯದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ರೇವಂತ ದೈವದ ಗುಡಿ ಇದೆ ಎಂದು ಡಾ.ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆಯವರು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಇಲ್ಲಿನ ರೇವಂತ ದೈವದ ಮೂರ್ತಿ ಕುದುರೆ ಏರಿದ್ದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಖಡ್ಗ ಹಿಡಿದಿದೆ.ಈತ ಬಾರಕೂರಿನ ಕಾವಲುಗಾರ ದೈವ ಎಂಬ ಐತಿಹ್ಯ ಪ್ರಚಲಿತವಿದೆ‌.ರಾವುತ ಕೇಚ ರಾವುತ ರಾಹುತ ರೇವಂತ ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದೇ ದೈವದ ಹೆಸರುಗಳಾಗಿವೆ .
ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಈತ ಅರಮನೆ ಕಾಯುವ ವೀರನಾಗಿದ್ದು ಯಾವುದಾದರೂ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ದುರಂತವನ್ನಪ್ಪಿ ಅಥವಾ ಸ್ವಾಮಿ ನಿಷ್ಠೆಯ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮರಣಾನಂತರ ದೈವತ್ವ ಪಡೆದು ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ
ಈ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ
ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥಗಳು
ಭೂತನಾಗರ ನಡುವೆ - ಡಾ.ಲೀಲಾ ಭಟ್
ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಬಾರ್ಕೂರು - ಡಾ.ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆ 

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 430 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ - ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 430 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ - ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಬಾರಕೂರಿನ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯ ಸಮುದ್ರದ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹಡಗನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಡುತ್ತಾನೆ.ಹಡಗಿನ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ‌ಕಡಿದ ಒಂದು ಮರದಲ್ಲಿ ಕುಂಡೋದರ ಎಂಬ ಭೂತ ವಾಸವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ತಾನು ಇದ್ದ ಮರವನ್ನು ಕಡಿದುದಕ್ಕಾಗಿ ದೈವ ಕೋಪಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಡಗನ್ನು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಆಗ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾ ಕುಳಿತ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯನಲ್ಲಿ  ನರಬಲಿಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ .

ಆಗ ತನ್ನ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಲು ಸಿಧ್ದನಾಗುತ್ತಾನೆ
ಅದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪದ ಅವನ ಮಡದಿ‌ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ತಂದೆ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ
ಅಣ್ಣನ ಕಷ್ಟ ನೋಡಿದ ತಂಗಿ ತನ್ನ ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡಲು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ ಮೊದಲಿಗೆ ಒಪ್ಪದೇ ಇದ್ದರೂ ನಂತರ ಅವ ಬಲವಂತಕ್ಕೆ ಅಳಿಯ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಲು ಸಿದ್ಧನಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಆಗ ಕುಂಡೋದರ ದೈವ ನರಬಲಿ ಬೇಡ ಎರಡು ಹನಿ ರಕ್ತ ಸಾಕು ಎನ್ನುತ್ತದೆ ಹಾಗೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನ ಕಿರುಬೆರಳಿ‌ಇಂದ ಎರಡು ಹನಿ ರಕ್ತ ಬಲಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಹಡಗು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಇಳಿದು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ದೆವ ಪಾಂಡ್ಯ ತುಂಬಾ ಲಾಭ ಗಳಿಸುತ್ತಾನೆ
 ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತನ್ನ  ತಂಗಿ ಮಗ ಅಳಿಯ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ
 ಅಲ್ಲಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂತು
 ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಒಲಿದ ಕಾರಣ ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ನಿಗೆ ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು
 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ ಶಿವನ ಪ್ರಮಥ ಗಣ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ
ಕುಂಡೋದರ ದೈವಕ್ಕೆ ಕೋಲ ನೀಡಿ ಕೆಲವೆಡೆ ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ
ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ ಅವರು ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ಮಧುರೆಯ ರಾಜ ವಂಶದವನು.ಆತನ ತಂದೆ ಸೌಮ್ಯವೀರ ಪಾಂಡ್ಯ ತಾಯಿ ಸತ್ಯವತಿ.ಈಕೆ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯನ ತಂಗಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯನ ತಂದೆ ಸೌಮ್ಯ ವೀರ ಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಭಕ್ತನಾಗಿದ್ದನು.ಹಾಗಾಗಿ ದೈವ ಅವನ ಮಗ ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ನನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿತು‌.ನರಬಲಿ ಬೇಡವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯ ನ ಎಲ್ಲ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನನ್ನು ಹಕ್ಕುದಾರನನ್ನಾಗಿಸಿ ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ‌
"ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ/ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಿದ್ಧವರ್ಮನೆಂಬ ಅರಸನನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿ ಬಾರಕೂರಿನ ಅರಸನಾದನು. ಇವನ ಸಂತತಿಯವರು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬಾ ರಕೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಇವನ ಕಾಲದಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಳಿಯ ಸಂತಾನ ಪದ್ಧತಿ ಜಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಶಿವನ ಸಭಗೆ ಹೋಗಿ ಶಿವನಿಂದ ಉಜ್ಜಯಿನಿಯ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಕೇಳಿ ಪಡೆದು ಆ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನಿಗೆ ಪಟ್ಟ ಕಟ್ಟುತ್ತದೆ. (ಕ್ರಿ.ಶ. 77-148) ಹಾಗೂ ಮುಂದೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನು ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಕಟ್ಟಲೆಗನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾನೆ. (ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ :ಬಾರಕೂರು ಪು.41-44) ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರನಿಗೆ ಗುಡಿಯೊಂದನ್ನುಕಟ್ಟಿಸಿದನು......” ಎಂದು ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರನಿಗೆ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟು ಆತನಿಗೆ ಸಾವಿರ ಪಡಿ ಅಕ್ಕಿ ಸಹಸ್ರ ಪಡಿ ಅರಳು, ಸಾವಿರ ಸೀಯಾಳ, ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಅಜ ಕುಕ್ಕುಟಗಳಿಂದ ಬಲಿಕೊಟ್ಟು ಭೂತ ರಾಜ ಕುಂಡೋದರನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ ಮೈತುಂಬಿ ಬಂದು ಅಳಿಯಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಐತಿಹ್ಯದಿಂದ ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದೆಡೆ ಮಹಾಬಲನೇ ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಕುಂಡೋದರ ದೈವವೇ ಮಹಿಷಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ. ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನ ತಂದೆ ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಭಕ್ತನೆಂದೂ ಕುಂಡೋದರ ಶಿವನ ಪ್ರಮಥ ಗಣವೆಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಬಲಿಯೇಂದ್ರನಿಗೆ ಮಹೀಪಾಲಕನೆಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರು ಇತ್ತು. ಕುಂಡೋದರ ದೈವವೂ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೋಸ ಹೋದ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನು ಮರಣಾನಂತರ ಕುಂಡೋದರ ದೈವವಾಗಿ ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬಹುದು ಎಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಅರಸು ಆರಾಧನೆ ಪದ್ಧತಿ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿರುವ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಅಸಹಜ ವಿಚಾರ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಕುಂಡ ಎಂದರೆ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆ. ಬೆರ್ಮೆರರ್ನ್ನು ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಆರಾಧಿಸುವ ಕ್ರಮ ಪ್ರಚಲಿತವಿದೆ. ಅನಂತಾಡಿಯ ನಾಗಬ್ರಹ್ಮಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಎಂದು ಹಳೆಯ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚೌಕಾರುಗುತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮೂರಿಳು ಎಂದು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗರಡಿಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಇತರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮರ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವಲ್ಲಿ ಬೆರ್ಮರನ್ನು ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶದಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪಿಸಿ ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಂಡೇವು ಬೀಡಿನಲ್ಲಿ ಉಳ್ಳಾಯ ದೈವವು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿ ಮೇಲೆ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ನಾಗಬ್ರಹ್ಮ ಆರಾಧನೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರವಾಗಿರುವ ಕಾಡ್ಯನಾಟದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶವನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತುಳುವಿನಲ್ಲಿ ಕಡ್ಯ ಎಂದರೆ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆ ಅಥವಾ ಕಲಶ. ಕಾಡ್ಯ ಎಂದರೆ ಕಡ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನಾಗಬ್ರಹ್ಮ ಎಂದರ್ಥವನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಮಂಡಲ ಅಥವಾ ಢಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಲ್ಲಿ ‘ಬ್ರಹ್ಮ’ನದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಮನುಷ್ಯಮುಖದ ಆಕಾರವು ಹಿಂದೂಶಿಷ್ಟ ದೇವದೇವತೆಗಳಂತೆ ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರದೆ, ಅಸುರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ತೆರೆದ ಬಾಯಿ, ಇಣುಕುವ ಕೋರೆ ಹಲ್ಲುಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ನ ಅಸುರ ಮೂಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಈ ರೂಪ ಬಲಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.
ಕುಂಡೋದರ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕುಂಡದ ಹಾಗೆ ಅರ್ಥಾತ್ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಯ ಹಾಗೆ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು ಎಂದು ಅರ್ಥವಿದೆ. ಢಕ್ಕೆಬಲಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸುವ ಬ್ರಹ್ಮನ ಹೊಟ್ಟೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿಯೂ ಕುಂಡೋದರ ಮತ್ತು ಬೆರ್ಮೆರ್ ಒಂದೇ ಎಂದೂ ಹೇಳಬಹುದು.
ಇನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಕಲಶವೆಂಬ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಕುಂಡೋದರನನ್ನು ಭೂತರಾಜನೆಂದೂ ಭೂತಗಳ ಅಧಿಪತಿ ಎಂದೂ ಭೂತಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೆಂದೂ ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಕೂಡ ಭೂತರಾಜನೆಂದೂ, ಭೂತಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೆಂದೂ ಪಾಡ್ದನಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನ ಮೂಲದೈವ ಬೆರ್ಮೆರ್ ಹಾಗೂ ಕುಂಡೋದರ ಒಂದೇ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಕುಂಡೋದರ ದೈವಕ್ಕಿರುವ ಮಹೀಶಾಸುರ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನ, ಮಹಾಬಲಿಗೆ ಇರುವ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಬಿರುದು, ಇವುಗಳಿಂದ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನೇ ಹಿರಿಯ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಎಂದು ಆರಾಧನೆ ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.


ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥಗಳು
ಬಾರಕೂರು - ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್
ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಬಾರ್ಕೂರು - ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನ © ಡಾ‌ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆ
http://tuluculture.blogspot.in/2014/11/blog-post_1.html?m=1
ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಚಲಿತ ಐತಿಹ್ಯಗಳು
ತುಳುನಾಡಿನ ನಾಗ ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಕಂಬಳ ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ- ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ




http://laxmipras.blogspot.in/2018/03/430.html?m=1

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 430 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ - ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಕುಂಡೋದರ/ ಮಹಿಷಾಸುರ ದೈವ: ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ-©ಡಾ.ಇಂದಿರಾ ಹಗಡೆ

ಸಾವಿರದೊಂದು ಗುರಿಯೆಡೆಗೆ: ತುಳುನಾಡ ದೈವಗಳು- 430 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ - ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ

ಬಾರಕೂರಿನ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯ ಸಮುದ್ರದ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹಡಗನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಡುತ್ತಾನೆ.ಹಡಗಿನ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ‌ಕಡಿದ ಒಂದು ಮರದಲ್ಲಿ ಕುಂಡೋದರ ಎಂಬ ಭೂತ ವಾಸವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ತಾನು ಇದ್ದ ಮರವನ್ನು ಕಡಿದುದಕ್ಕಾಗಿ ದೈವ ಕೋಪಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಹಡಗನ್ನು ಎಷ್ಟು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೂ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಆಗ ಚಿಂತಿಸುತ್ತಾ ಕುಳಿತ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯನಲ್ಲಿ  ನರಬಲಿಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ .

ಆಗ ತನ್ನ ಏಳು ಜನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಲು ಸಿಧ್ದನಾಗುತ್ತಾನೆ
ಅದಕ್ಕೆ ಒಪ್ಪದ ಅವನ ಮಡದಿ‌ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ತಂದೆ ಮನೆಗೆ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ
ಅಣ್ಣನ ಕಷ್ಟ ನೋಡಿದ ತಂಗಿ ತನ್ನ ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ಮಗನನ್ನು ಬಲಿ ಕೊಡಲು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ ಮೊದಲಿಗೆ ಒಪ್ಪದೇ ಇದ್ದರೂ ನಂತರ ಅವ ಬಲವಂತಕ್ಕೆ ಅಳಿಯ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನನ್ನು ಬಲಿಕೊಡಲು ಸಿದ್ಧನಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಆಗ ಕುಂಡೋದರ ದೈವ ನರಬಲಿ ಬೇಡ ಎರಡು ಹನಿ ರಕ್ತ ಸಾಕು ಎನ್ನುತ್ತದೆ ಹಾಗೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನ ಕಿರುಬೆರಳಿ‌ನಿಇಂದ ಎರಡು ಹನಿ ರಕ್ತ ಬಲಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಹಡಗು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಇಳಿದು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ದೆವ ಪಾಂಡ್ಯ ತುಂಬಾ ಲಾಭ ಗಳಿಸುತ್ತಾನೆ
 ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತನ್ನ  ತಂಗಿ ಮಗ ಅಳಿಯ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಾನೆ
 ಅಲ್ಲಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಬಳಕೆಗೆ ಬಂತು © ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ‌ ಪ್ರಸಾದ್ 
 ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಒಲಿದ ಕಾರಣ ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ನಿಗೆ ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂತು
 ಕುಂಡೋದರ ದೈವ ಶಿವನ ಪ್ರಮಥ ಗಣ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ
ಈ ಕಥಾನಕಕ್ಕೆ ಹಲವು ಪಾಠಾಂತರಗಳಿವೆ ಆದರೂ ಮೂಲ ಆಶಯ / ಕಥೆ ಇದೇ ಅಗಿದೆ,ವಿವರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.

ಕುಂಡೋದರ ದೈವಕ್ಕೆ ಕೋಲ ನೀಡಿ ಕೆಲವೆಡೆ ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ
ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ ಅವರು ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ಮಧುರೆಯ ರಾಜ ವಂಶದವನು.ಆತನ ತಂದೆ ಸೌಮ್ಯವೀರ ಪಾಂಡ್ಯ ತಾಯಿ ಸತ್ಯವತಿ.ಈಕೆ ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯನ ತಂಗಿ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ‌.ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯನ ತಂದೆ ಸೌಮ್ಯ ವೀರ ಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಭಕ್ತನಾಗಿದ್ದನು.ಹಾಗಾಗಿ ದೈವ ಅವನ ಮಗ ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ ನನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸಿತು‌.ನರಬಲಿ ಬೇಡವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇವ ಪಾಂಡ್ಯ ನ ಎಲ್ಲ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನನ್ನು ಹಕ್ಕುದಾರನನ್ನಾಗಿಸಿ ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ‌
"ಜಯ ಪಾಂಡ್ಯ/ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಸಿದ್ಧವರ್ಮನೆಂಬ ಅರಸನನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿ ಬಾರಕೂರಿನ ಅರಸನಾದನು. ಇವನ ಸಂತತಿಯವರು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಬಾ ರಕೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಇವನ ಕಾಲದಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಅಳಿಯ ಸಂತಾನ ಪದ್ಧತಿ ಜಾರಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಶಿವನ ಸಭಗೆ ಹೋಗಿ ಶಿವನಿಂದ ಉಜ್ಜಯಿನಿಯ ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಕೇಳಿ ಪಡೆದು ಆ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನಿಗೆ ಪಟ್ಟ ಕಟ್ಟುತ್ತದೆ. (ಕ್ರಿ.ಶ. 77-148) ಹಾಗೂ ಮುಂದೆ ಜಯಪಾಂಡ್ಯನು ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಕಟ್ಟಲೆಗನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾನೆ. (ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ :ಬಾರಕೂರು ಪು.41-44) ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರನಿಗೆ ಗುಡಿಯೊಂದನ್ನುಕಟ್ಟಿಸಿದನು......” ಎಂದು ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನು ಕುಂಡೋದರನಿಗೆ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟು ಆತನಿಗೆ ಸಾವಿರ ಪಡಿ ಅಕ್ಕಿ ಸಹಸ್ರ ಪಡಿ ಅರಳು, ಸಾವಿರ ಸೀಯಾಳ, ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಅಜ ಕುಕ್ಕುಟಗಳಿಂದ ಬಲಿಕೊಟ್ಟು ಭೂತ ರಾಜ ಕುಂಡೋದರನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಕುಂಡೋದರ ಭೂತ ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ ಮೈತುಂಬಿ ಬಂದು ಅಳಿಯಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ಐತಿಹ್ಯದಿಂದ ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದೆಡೆ ಮಹಾಬಲನೇ ಮಹಿಷಾಸುರ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದರೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಕುಂಡೋದರ ದೈವವೇ ಮಹಿಷಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದು ಬರುತ್ತದೆ. ಭೂತಾಳಪಾಂಡ್ಯನ ತಂದೆ ಕುಂಡೋದರ ದೈವದ ಭಕ್ತನೆಂದೂ ಕುಂಡೋದರ ಶಿವನ ಪ್ರಮಥ ಗಣವೆಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಬಲಿಯೇಂದ್ರನಿಗೆ ಮಹೀಪಾಲಕನೆಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರು ಇತ್ತು.© ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ್ 

 ಕುಂಡೋದರ ದೈವವೂ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೋಸ ಹೋದ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನು ಮರಣಾನಂತರ ಕುಂಡೋದರ ದೈವವಾಗಿ ಆರಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರಬಹುದು ಎಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಅರಸು ಆರಾಧನೆ ಪದ್ಧತಿ ಬೆಳೆದು ಬಂದಿರುವ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಅಸಹಜ ವಿಚಾರ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ.
ಕುಂಡ ಎಂದರೆ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆ. ಬೆರ್ಮೆರರ್ನ್ನು ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಆರಾಧಿಸುವ ಕ್ರಮ ಪ್ರಚಲಿತವಿದೆ. ಅನಂತಾಡಿಯ ನಾಗಬ್ರಹ್ಮಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಎಂದು ಹಳೆಯ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚೌಕಾರುಗುತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮೂರಿಳು ಎಂದು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗರಡಿಗಳಲ್ಲಿ, ಆಲಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಇತರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಲಿಂಗ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮರ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವಲ್ಲಿ ಬೆರ್ಮರನ್ನು ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶದಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪಿಸಿ ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಂಡೇವು ಬೀಡಿನಲ್ಲಿ ಉಳ್ಳಾಯ ದೈವವು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿ ಮೇಲೆ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ನಾಗಬ್ರಹ್ಮ ಆರಾಧನೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರವಾಗಿರುವ ಕಾಡ್ಯನಾಟದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣಿನ ಕಲಶವನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತುಳುವಿನಲ್ಲಿ ಕಡ್ಯ ಎಂದರೆ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆ ಅಥವಾ ಕಲಶ. ಕಾಡ್ಯ ಎಂದರೆ ಕಡ್ಯದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನಾಗಬ್ರಹ್ಮ ಎಂದರ್ಥವನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಮಂಡಲ ಅಥವಾ ಢಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಲ್ಲಿ ‘ಬ್ರಹ್ಮ’ನದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುವ ಮನುಷ್ಯಮುಖದ ಆಕಾರವು ಹಿಂದೂಶಿಷ್ಟ ದೇವದೇವತೆಗಳಂತೆ ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರದೆ, ಅಸುರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ತೆರೆದ ಬಾಯಿ, ಇಣುಕುವ ಕೋರೆ ಹಲ್ಲುಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ನ ಅಸುರ ಮೂಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಈ ರೂಪ ಬಲಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.
ಕುಂಡೋದರ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಕುಂಡದ ಹಾಗೆ ಅರ್ಥಾತ್ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಯ ಹಾಗೆ ಹೊಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು ಎಂದು ಅರ್ಥವಿದೆ. ಢಕ್ಕೆಬಲಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸುವ ಬ್ರಹ್ಮನ ಹೊಟ್ಟೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿಯೂ ಕುಂಡೋದರ ಮತ್ತು ಬೆರ್ಮೆರ್ ಒಂದೇ ಎಂದೂ ಹೇಳಬಹುದು.© ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ್ 
ಇನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಕಲಶವೆಂಬ ಮಣ್ಣಿನ ಮಡಿಕೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
ಕುಂಡೋದರನನ್ನು ಭೂತರಾಜನೆಂದೂ ಭೂತಗಳ ಅಧಿಪತಿ ಎಂದೂ ಭೂತಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೆಂದೂ ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಕೂಡ ಭೂತರಾಜನೆಂದೂ, ಭೂತಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೆಂದೂ ಪಾಡ್ದನಗಳು ವರ್ಣಿಸುತ್ತವೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ ತುಳುನಾಡಿನ ಮೂಲದೈವ ಬೆರ್ಮೆರ್ ಹಾಗೂ ಕುಂಡೋದರ ಒಂದೇ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಕುಂಡೋದರ ದೈವಕ್ಕಿರುವ ಮಹೀಶಾಸುರ ಎಂಬ ಅಭಿದಾನ, ಮಹಾಬಲಿಗೆ ಇರುವ ಮಹೀಶಾಸುರನೆಂಬ ಬಿರುದು, ಇವುಗಳಿಂದ ಬಲಿಯೇಂದ್ರನೇ ಹಿರಿಯ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ ‘ಬೆರ್ಮೆರ್’ ಎಂದು ಆರಾಧನೆ ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಕುಂಡೋದರ ದೈವಕ್ಕೆ ಬಾರಕೂರಿನ ಸಿಂಹಾಸನ ಗುಡ್ಡದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗುಡಿ ಇದೆ .ಈ ಗುಡಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ಟ್ ಅವರು“ಮಹಿಷಾಸುರ ದೇಗುಲದ ರೇವಂತ (ಕ್ರಿ.ಶ. 10-12ನೇ ಶತಕ) - ಇದೊಂದು ಮೂರು ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ಶಿಲ್ಪ. ಕುದುರೆಯ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ರೇವಂತನ ನಿರ್ದೇಶನವೂ ಕುದುರೆಯ ನಿರ್ದೇಶನವೂ ಚೈತನ್ಯ ಪೂರ್ಣವಾಗಿವೆ.  ಕುದುರೆಯ ಮುಂಗಾಲಿನ ಕೈಕೆಳಗೆ ಹುಲಿಯ ನಿರ್ದೇಶನವಿದೆ. ಕುಂಡೋದರ ಮತ್ತು ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯರಾಯನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕತೆಗೂ ಈ ದೇಗುಲಕ್ಕೂ ಸಂಬಂಧವಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತೀತಿ. ಆದರೆ ಈ ಬಿಂಬವು ಜೈನ ಬ್ರಹ್ಮನಂತೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿಯೇ ಮರದಿಂದ ಮಾಡಿದ ಪಂಚ ಮುಖ ನಂದಿಯೂ ಒಂದು ಕೋಡಿನಿಂದ ಕೂಡಿದ ನಂದಿಯೂ ಇವೆ. ಈ ದೇಗುಲವು ಈಗ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರಗೊಂಡಿದೆ.” ( ಬಾರ್ಕೂರು ಪು. 34.)”  ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.ಆದರೆ ರೇವಂತನ ಮೂರ್ತಿಗೂ ಮಹಿಷಾಸುರನ‌ಮೂರ್ತಿಗೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಇದೆ ಎಂದು ಡಾ.ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆಯವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ
ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥಗಳು
ಬಾರಕೂರು - ಡಾ.ಗುರುರಾಜ ಭಟ್
ಅಳಿಯ ಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಬಾರ್ಕೂರು - ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನ © ಡಾ‌.ಇಂದಿರಾ ಹೆಗಡೆ
http://tuluculture.blogspot.in/2014/11/blog-post_1.html?m=1
ಭೂತಾಳ ಪಾಂಡ್ಯನ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಚಲಿತ ಐತಿಹ್ಯಗಳು
ತುಳುನಾಡಿನ ನಾಗ ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಕಂಬಳ ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ- ಡಾ.ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಜಿ ಪ್ರಸಾದ